Coöperatie Steenergie heeft haar ambities scherp. Samenwerken op grootschalige energie, 100% lokaal. In de politieke markt van de gemeenteraad van Steenwijkerland, waar ideeën verkennend met elkaar worden gedeeld, is ook ruimte om te praten hierover. Een adviesnota over windenergie is zo besproken op 21 april jl. Gaan we bereiken waarvoor coöperatie Steenergie het levenslicht zag? In januari 2020 zagen we het ruimtelijk beleidskader voor windenergie sneuvelen. Het bleef bij zon op land initiatieven waarvoor inmiddels beleid lag. Weifelend hebben we dat opgepakt, als zon op land dan moet, dan liever lokaal. Met vallen en opstaan hebben we samen geleerd totdat er nu een herziening voor zon op land beleid ter inzage lag die nog vele jaren mee kan. Gaan we dit nu inruilen voor wind?
Zijn wij dan voor zon op land? Nee, wij zijn geen voorstander van zon op land, en vinden windmolens ook niet altijd passend in het landschap. Maar als je je verantwoordelijkheid moet nemen, dan doe je dat samen en met elkaar. Niemand staat te juichen bij een zonnepark of windmolen in zijn achtertuin. Samen snappen we wel dat lokale energie opwekking niet meer vrijblijvend is. Maar als het dan moet, dan doe we dat samen, zodat we de lusten optimaal lokaal kunnen laten landen, juist daar waar het nodig is.
Daar ligt ook de uitdaging. Durf dat samen te doen. Samen met andere energiecoöperaties en samen met gemeenten. Daarmee moeten we ons in de verkennende fase waarin we zitten niet willen beperken tot bepaalde locaties. Daarmee sluit je mogelijk bij voorbaat kansrijke van onderop initiatieven in de dorpen uit. Zijn we dan voor versnippering? Nee. Wij zien kansen in het verbinden van opgaven. Wij zijn van mening dat er integraal moet worden gekeken naar de opgaven die Steenwijkerland heeft.
Zo wordt bijvoorbeeld de agrarische sector gevraagd om te extensiveren en maatregelen te nemen tegen bodemdaling. Laten we diezelfde agrariërs een toekomst bieden door mee te profiteren van de energietransitie. In plaats van tegen de energietransitie aankijken in onze buurgemeenten. Combineren kan bijvoorbeeld door waterpeil te verhogen en op dat land waar dan geen verdienmodel meer mogelijk is deels zonnepanelen of wind te mogen ontwikkelen.
De Regionale Energiestrategie vraagt om creatieve oplossingen omdat ons energienetwerk te beperkt is. Ook vragen ze om daar energie op te wekken waar het verbruikt wordt zodat de afstand tussen opwek en verbruik beperkt wordt. Daarnaast is opslag nu al een onvermijdelijk verdienmodel om netwerkinstabiliteit te voorkomen. Niet alleen onbalans wordt voorkomen maar ook optimalisatie van je afzet weet je zo te bewerkstelligen door stroom op piekmomenten op te slaan en bij energieschaarste te leveren. Voor een optimaal gebruik van je netwerkkabel heb je volgens advies van diezelfde regionale energie strategie 60% wind en 40% zon nodig. De maatschappelijk kosten blijven dan het laagst omdat je over diezelfde kabel meer initiatieven kan aansluiten. In het meest optimale geval is dat waar, dat betekent dan wel dat je over diezelfde kabel moet aansluiten en zo doet aan het zogenoemde cable-pooling. En dat kan alleen wanneer je het initiatief combineert op één locatie, wanneer je dat doet in combinatie met een waterzuiveringsinstallatie van het waterschap bijvoorbeeld, kan deze efficiënter water zuiveren. Combineer je batterij opslag bijvoorbeeld met een waterstofhub waar je waterstof levert via een gasleiding aan industrie maar ook via tubes aan duurzame mobiliteit voor transport over weg en water.
We dagen Gemeente Steenwijkerland uit om het lokaal te laten doen en daar de opdracht ook neer te leggen, mogelijk door het uitschrijven van een maatschappelijk tender. Of het aangaan van een strategisch partnerschap of zelfs een PPS oftewel een privaat publieke samenwerking.
Samen met u willen we werken aan een nieuwe wind.
Benno Hellinga
