Veelgestelde vragen

Klik hieronder op de vraag waarvan u het antwoord wilt zien.
Kunt u het antwoord op uw vraag niet vinden? Mail ons dan gerust: info@steenergie.com

Algemeen

De combinatie van een windmolen en een zonnepark voor het opwekken van stroom is een interessante optie vanwege het gedeelde gebruik van de stroomkabel en aansluiting op het netwerk. Omdat windenergie nog niet in beleid is vastgelegd door de gemeente is deze combinatie niet aan de orde en richt Steenergie zich op de projecten met zon.

In de statuten staat dat bestuursleden voor minimaal vier jaar worden benoemd zijn bij de coöperatie. Ze kunnen worden herbenoemd voor wederom een periode van vier jaar. De personen in de projectgroep(en) blijven voor de realisatie van een project, zoals het zonnepark, verbonden. Binnen de projectgroep zijn werkgroepen actief voor specifieke onderwerpen.

De coöperatie richt zich nu op zon op land. Afhankelijk van de omvang van het project, de kosten van zonnepanelen, de stroomprijs en kosten van aansluiting kan een schatting gemaakt worden. Daarvoor is het nu te vroeg.

Coöperatie Steenergie

Ja, Steenergie heeft een winstoogmerk, want onze projecten om duurzame energie op te wekken zijn alleen haalbaar als ze winst opleveren. De inkomsten worden behaald door verkoop van ‘schone’ opgewekte elektriciteit. Deze inkomsten zorgen ervoor dat de kosten voor financiering, beheer en onderhoud van onze projecten betaald kunnen worden. Daarnaast blijft er winst over voor Steenergie. De winst, de opbrengst van onze projecten wil Steenergie vervolgens inzetten voor de lokale omgeving. Daar doen we het voor.

Door Steenergie zijn er wel ideeën voor plaatsing van windmolens in de gemeente. De gemeente kent de ambities van Steenergie voor het opwekken van windenergie. De gemeenteraad heeft op dit moment echter alleen beleid geformuleerd voor zon op dak en zon op land. Voor windmolens zijn er nog geen projecten.

De twee projecten voor een zonnepark hebben eerst prioriteit. In de toekomst kunnen we aan de slag gaan met vergelijkbare of andere plannen binnen de doelstellingen van de coöperatie (duurzaamheid/leefbaarheid). Die plannen willen we realiseren rekening houdend met de belangen van de lokale bevolking.

Steenergie is een coöperatie met een brede doelstelling, er zijn meer initiatieven die we kunnen ondernemen op het gebied van duurzaamheid  in Steenwijkerland. We zouden ons verder kunnen richten op andere projecten, maar de eerste focus ligt op korte termijn op het zonnepark in Vollenhove en Blokzijl.

De coöperatie is opgericht als UA, uitgesloten van aansprakelijkheid. Dat betekent voor (toekomstige) leden dat zij niet aansprakelijk zijn bij een financieel tekort van de coöperatie.

U kunt te allen tijde een e-mail sturen naar info@steenergie.com. Deze wordt z.s.m. behandeld en wordt er contact met u opgenomen. Ook kunt u bellen naar 0521 20 20 14.

Lid worden geeft geen verplichtingen, wel rechten. Het geeft het recht tot risicovol investeren aan de voorkant (tot aan de exploitatie) en recht tot participatie (deelneming in de exploitatie), investeren en participeren wordt momenteel uitgewerkt en ook toegelicht in de aankomende bijeenkomsten. Ook geeft lidmaatschap het recht om mee te praten in de coöperatie zaken tijdens leden­vergaderingen zoals over een bestemming van het duurzaamheidsfonds. De enige verplichting die het nu geeft is de contributie van € 10,- per jaar. Dit wordt eind dit jaar pas geïncasseerd. Daarnaast worden alle leden op de hoogte gehouden van de voortgang van onze projecten. 

De Coöperatie Steenergie wil een organisatie zijn van burgers en ondernemers uit de gemeente Steenwijkerland voor Steenwijkerland. Het doel van onze plannen is in de flyer beknopt toegelicht. Onze werkwijze sluit aan op het beleid van de gemeente Steenwijkerland voor duurzaam opgewekte stroom. Steenergie kiest een plangebied in de zoekgebieden voor zonneparken die door de gemeente Steenwijkerland zijn aangewezen in mei 2020.

Het totaal elektraverbruik van de gemeente Steenwijkerland (klimaatmonitor 2018) is 617Tj. Hiervan biedt het beleid van Steenwijkerland ruimte voor 406 Tj zon op land, wat overeenkomt met circa 125 ha. Onze werkwijze is vervolgens om in de aangewezen zoekgebieden invulling te geven aan deze doelstelling door een zonnepark waarvan de opbrengsten lokaal blijven.

Een project ontwikkelen kost geld voor onderzoeken, vergunningsaanvraag, SDE-aanvraag, aankoop van percelen en adviezen. Ambassadeurs (inwoners en bedrijven uit Steenwijkerland) die lid zijn van de coöperatie hebben geld ingelegd in Steenergie om projecten uit te werken. Wanneer de projecten slagen, kunnen inwoners financieel participeren in het zonnepark en krijgen daarop rendement. Overige opbrengsten worden lokaal ingezet voor een duurzaamheidsfonds bijvoorbeeld. Hier hebben de leden van de coöperatie ook een stem in. Steenergie heeft voor de afzonderlijke projecten een aparte project BV waarin het plan voor een zonnepark wordt uitgewerkt. De coöperatie bestaat uit leden en heeft een bestuur. De coöperatie is aandeelhouder van de project-BV.

Wij voelen ons als coöperatie verbonden met inwoners en bedrijven uit Steenwijkerland. Wij hebben goede contacten met de Business Club Steenwijkerland. We zijn nu nog niet aan de uitvoering van het zonnepark toe: bij de aanleg ervan streven we naar zoveel mogelijk lokale bedrijvigheid. Dat draagt er ook toe bij dat het “ons zonnepark” is.

Duurzame energie

Zoals bij een andere vraag ook staat geantwoord heeft ons zonproject prioriteit. Het bestuur van Steenergie heeft momenteel nog geen plannen voor duurzaamheidsproject van monumenten. Mogelijk kunnen opbrengsten wel gebruikt worden voor dit soort initiatieven. Wanneer er (nieuwe) leden zijn die bijvoorbeeld zelf in een monument wonen en zich hiervoor willen inzetten kan dat een volgend bijzondere project zijn en worden opgestart. Ideeën voor het verduurzamen van monumenten kunnen wellicht ook worden gerealiseerd via de inzet van de lokale opbrengsten van een energieproject.

We juichen energieneutraal bouwen toe. Maar energieneutraal geldt nog niet voor alle huizen en bedrijfspanden. De gemeente heeft ambities om energieneutraal te worden. Daar levert het zonnepark een bijdrage aan. Het realiseren van het zonnepark is ook nodig voor het behalen van de doelstellingen van de Regionale Energiestrategie (RES) in 2030.

Daar wordt zeker over nagedacht maar voor nu richten we ons op zonne-energie. Binnen de coöperatie zijn wel andere energievormen denkbaar. Er zullen meer ideeën ontstaan binnen de coöperatie. Onze doelstelling is breder maar nu is de focus op het zonnepark.

Er zijn hoge initiële kosten gemoeid met de bouw van duurzame energieprojecten zoals ook bij wind- en zonneparken. Daarom wordt de opwekking duurzame energie gesubsidieerd vanuit de overheid door SDE++ subsidie beschikbaar te stellen. De SDE++ subsidie is bedoeld om ervoor te zorgen dat in Nederland alle gebruikte energie steeds meer duurzaam is opgewekt.

Net als bij andere grote energieprojecten zijn de initiële kosten groter dan initiatiefnemers zich kunnen veroorloven. Daarom worden particulieren en bedrijven gestimuleerd om aan de voorkant te helpen deze projecten op te pakken. Er zijn stimuleringsmaatregelen voor zonne-energie zoals de salderingsregeling voor kleinverbruikers en de SDE++ subsidie voor grootverbruikers. Deze regelingen zorgen ervoor dat eigenaren van zonnepanelen een marktconforme prijs betalen voor hun opgewekte energie. Dit vermindert het risico en stelt Steenergie dus in staat om een constant rendement te maken waar de omgeving profijt van kan hebben. De verwachting is dat er in de toekomst geen financiële ondersteuning van de overheid meer nodig is.

Steenergie is actief binnen Steenwijkerland met een brede doelstelling voor duurzaamheid. Dat betekent dat de coöperatie ambities heeft om naast huidige projecten ook een rol te vervullen om meer duurzame energie op te wekken en andere projecten in Steenwijkerland op te starten. Ideeën van inwoners en leden zijn heel welkom.
Wij doen inmiddels veel ervaring op met de huidige projecten. Wij zijn ervan overtuigd dat door onze vernieuwende aanpak ook andere projecten binnen de RES en de gemeente Steenwijkerland kunnen leiden tot “profijt in onze gemeente en dorpen”.

De Regionale Energiestrategie (RES) gaat vanuit de regio West-Overijssel in het voorjaar van 2021 een RES 1.0 opleveren, dat is een document waarin staat afgesproken hoe we samen in 2030 voldoende duurzame energie op te wekken. Nederland is verdeeld in regio’s die elk een RES-doel opstellen. Steenwijkerland neemt deel aan de regio West-Overijssel en zal net als elke andere gemeente in deze regio haar bijdrage in duurzaam opgewekte energie gaan leveren. Initiatiefnemers voor projecten zoals Steenergie geven uitvoering aan de plannen voor die bijdrage in 2030.

Op 28 juni 2019 heeft het kabinet het klimaatakkoord gepubliceerd. Het is de Nederlandse uitwerking van de internationale klimaatafspraken van Parijs (2015). Het ontwerp van het Klimaatakkoord uit december 2018 bevat een samenhangend pakket aan maatregelen dat moet resulteren in een CO2-reductie van tenminste 49% in 2030 ten opzichte van het jaar 1990. Met het Nationaal Programma RES worden de regio’s ondersteund bij het maken van de RES. Meer hierover is te lezen op regionale-energiestrategie.nl. Voor meer informatie over onze regio kijk op: reswestoverijssel.nl

Financiële participatie

De certificaten van de zonneparken van Steenergie zullen als belegging worden aangemerkt met een door de belastingdienst veronderstelt rendement. Dit is het geval omdat het geen spaarrekening is. Alles wat er boven dit rendement ontvangen wordt door de certificaathouders is belastingvrij. Er geldt 30% belasting over het veronderstelde rendement.
Informatie hierover en over de financiële participatie volgt op een later moment.

Nee, dit is niet mogelijk. Als er onvoorziene omstandigheden zijn zullen de certificaten aangeboden worden aan de coöperatie Steenergie.

Deze certificaten blijven op uw naam geregistreerd staan en u blijft het rendement hierop ontvangen.

Dan heeft de coöperatie andere partijen die willen bijspringen. Recente participaties van duurzame projecten laten zien dat er voldoende geld wordt opgehaald.

De vraag over de energie is in dit stadium nog lastig te beoordelen.

Daarvoor is het op dit moment nog te vroeg om een goed antwoord op te geven. Dit wordt geactualiseerd zodra we de financiering verder gaan uitwerken.

Nee, dat is niet het geval. De certificaten/aandelen moeten dan van een beleggingsinstelling zijn en daar voldoet de coöperatie met het zonnepark niet aan.

Steenergie verwacht in haar prognose dat er rendement gemaakt zal worden vanaf het moment dat het zonnepark gereed is. In de jaren voorafgaand aan dit startmoment worden er in de planfase kosten gemaakt waar geen inkomsten tegenover staan. De verwachting is dat na ongeveer twee à drie jaar de aanloopverliezen weg zijn.

Algemeen is gerekend dat er na tien jaar afgelost kan gaan worden. Mogelijk komt hierin een keuzemoment. Mits er voldoende geld in kas is (liquiditeit), kan de inleg eerder terugbetaald worden. Op verzoeken daartoe neemt het bestuur een besluit.

Dit is mogelijk als een van de participanten dat in bijzondere omstandigheden zou willen. De certificaten gaan dan terug naar de coöperatie. We kunnen natuurlijk niet iedereen tegelijk aflossen maar het is mogelijk om op een individueel verzoek de certificaten af te lossen indien dat door omstandigheden gewenst is.

Het rendement en de cashflow zijn interessant. Het vreemd vermogen van de bank moet de coöperatie in 14 of 15 jaar aflossen. De vraag is of de participanten en/of de coöperatie het eigen vermogen wel wil aflossen. Het rendement voor de participanten wordt dan ook op die posities minder. Prognoses moeten nog gemaakt worden en zullen voorzien in de aflossing van de inleg van de participanten. Dit wordt geactualiseerd als de financiering wordt uitgewerkt.

De structuur van de coöperatie voorziet in het risicoprofiel dat u als participant niet aansprakelijk gesteld kan worden wat er binnen de exploitatie BV gebeurd. Deze BV is onderdeel van de coöperatie Steenergie en is specifiek voor het exploiteren van het zonnepark opgericht.
De coöperatie heeft na het verkrijgen van de vergunning, de SDE subsidie en de financiering de belangrijkste stappen gezet. De financiële participatie is hierna. Het zonnepark wordt verzekerd en er komt een onderhoudscontract. Wat kan u dan nog eigenlijk gebeuren? De zon komt elke dag op en het resultaat is variabel als gevolg van de periode van het jaar en de weersomstandigheden. De energieprijs is nog niet bekend.

Het risico is dus relatief beperkt. De participant krijgt een rendement, voordat er rendement naar de coöperatie gaat. Als de exploitatie BV failliet zou gaan is ieders inleg weg. Elke participant loopt niet meer risico dan zijn/haar inleg.

De participatie wordt per project uitgewerkt, dus in dit geval voor zon. Als er andere ideeën komen voor nieuwe projecten is dat voor later.

Het is sterk afhankelijk van de definitieve uitwerking van het project, oppervlakte van het zonnepark en de toekenning van subsidie (SDE). Om daarover nu al een rendement over aan te geven is nog te vroeg in het proces. In ieder geval streeft Steenergie ernaar om het profijt van het zonnepark lokaal te houden.

Daar is nog niet een besluit over genomen. Het minimumbedrag is de waarde van een certificaat. Er is in principe geen maximumbedrag voor de inleg. Bij een overschrijving van het benodigde eigen vermogen wordt zo nodig bepaald om toegezegde bedragen naar rato maximaal te stellen. We zorgen er wel voor dat alle voor-ingeschreven participanten minimaal één certificaat kan investeren.

Op het moment dat de coöperatie eigen vermogen moet binnenhalen om te investeren in een project kunnen participanten instappen. Later zijn we voorzien in eigen vermogen en is het niet waarschijnlijk dat leden dan nog kunnen instappen om te participeren in een project.

Zie hiervoor ook de vragen over lidmaatschap van Steenergie. Iedereen die een sociaal maatschappelijke (wonen) of economische (bedrijf) binding heeft met Blokzijl kan meedoen.

De kinderen erven de certificaten.

Ja, als u lid wordt van Steenergie, krijgt u straks de kans om te participeren in een project.

Steenergie vindt het belangrijk dat de omgeving betrokken is bij de realisatie van het zonnepark en hier ook zelf van kan profiteren. De financiële participatie wordt op een later moment uitgewerkt. Dan worden er ook meer vragen en antwoorden opgenomen bij dit onderdeel.
Uitgangspunt is voor Steenergie dat het zonnepark voor en door de inwoners is en financieel participeren is daar een onderdeel van. Wilt u risicovol investeren aan de voorkant (mee ontwikkelen tot aan de bouw) stuur dan een mail aan info@steenergie.com. We nemen dan graag contact met u op om de mogelijkheden te bespreken.

Grondeigenaren

De interne bekabeling van het zonnepark tot aan de transformator (inkoopstation) is in eigendom van de coöperatie. De coöperatie heeft eisen opgenomen in de overeenkomsten (hoeveel jaar? Wat gebeurt er daarna? Wat in geval van onderhoud of storingen en er technici bij moeten?). Het stuk van het inkoopstation naar het aansluitpunt is van de netbeheerder. De netbeheerder is over dat stuk zelf verantwoordelijk voor de vergunningen en contracten.

Steenergie heeft afspraken gemaakt met een aantal grondeigenaren om hun percelen over te nemen of/en te ruilen buiten het plangebied als de plannen voor het zonnepark kunnen doorgaan. Projectontwikkelaars maken daarentegen afspraken over een vergoeding aan de betrokken grondeigenaren bij het zonnepark. Steenergie wil door de gekozen strategie zoveel mogelijk opbrengst van het zonnepark beschikbaar krijgen voor de omgeving. Dit is een onderdeel van onze 100%-coöperatieve doelstelling.

Steenergie probeert zelf grond te verwerven voor het zonnepark (zie ook de antwoorden op de vraag over onze werkwijze). Zo mogelijk maken wij met grondeigenaren afspraken om hun percelen over te nemen en of te ruilen buiten het plangebied als de plannen voor het zonnepark kunnen doorgaan. Door de gekozen strategie wil Steenergie zoveel mogelijk opbrengst van het zonnepark lokaal beschikbaar stellen.

Een projectontwikkelaar heeft soms contracten met grondeigenaren naast ons project. Steenergie werkt dan graag samen om ook deze gronden te betrekken in een lokaal zonnepark.

De coöperatie heeft de voorkeur voor een eigen plan en project onder eigen regie. Waar nodig zullen we de samenwerking met een projectontwikkelaar niet uit de weg gaan. Door bij een dergelijke samenwerking de handschoen op te pakken, wordt voorkomen dat het zonnepark vóór ons wordt bedacht en gedaan. Dat wil Steenergie voor zijn. We moeten zorgen dat belanghebbenden kunnen meepraten en dat de lusten lokaal blijven. Steenergie wil in dat geval minimaal vijftig procent eigenaar zijn van de ontwikkeling, maar ook voor de helft eigenaar in de exploitatie. Dat betekent ook voor de helft zeggenschap en een grote invloed op de uitwerking van een project en de vormgeving van het zonnepark.

Dit is afhankelijk van het zonnepark. Het kan zijn dat grondeigenaren een vergoeding krijgen via een projectontwikkelaar. Steenergie streeft ernaar de percelen in het plangebied met eigenaren te ruilen en in eigendom te verkrijgen. Daardoor is er van grondvergoeding geen sprake. Dat biedt de mogelijkheid om meer opbrengsten uit het zonnepark lokaal te houden voor de omgeving en de doelen van Steenergie. Steenergie zal overigens nooit de vergoedingen willen bieden die commerciële partijen soms bieden. Wij zijn van mening dat dit niet bijdraagt aan een lokaal geworteld energie initiatief.

Het plangebied

De gemeente heeft de opdracht om duurzame energie op te wekken. Daarom heeft de gemeente een RES bod gedaan voor zonne-energie met zon op dak en zon op land. Vrij vertaald betekent dit dat er 125 hectare zon op land moet komen in de gemeente Steenwijkerland. De gemeente wil dat er een zonnepark komt bij elke kern.

De gemeente vond dat de participatie met omwonenden beter kon. Vanuit Plaatselijk Belang kwam het verzoek om het gebied aan de andere zijde van de weg te onderzoeken, omdat op de vorige locatie het park aan de aanrijdroute naar Blokzijl kwam te liggen.

Er zal voor het beheer van het zonnepark ruimte worden gemaakt voor toegangswegen en paden waarmee de onderdelen van de installatie bereikbaar zijn. De uitvoering hiervan zoals bijvoorbeeld in beton is nog niet bepaald. Ook hiervoor geldt dat de uitvoering van paden en wegen voor beheer moeten aansluiten bij de landschappelijke inrichting van het park in het gebied en de omgeving. In het ontwerp komt dit aan de orde en kan er door omwonenden worden meegedacht.

Dat is nu nog niet aan te geven. Bij de uit te voeren onderzoeken zal hiernaar gekeken worden.

Steenergie heeft een netwerkaansluiting aangevraagd en die wordt uitgewerkt voor het project. Aansluiten op hoogspanningsmasten is niet mogelijk.

De dichtstbijzijnde en beschikbare mogelijkheid voor Steenergie om op aan te sluiten is via Luttelgeest (Kalenbergerweg).

De afstand die van belang is, wordt gemeten vanaf het hekwerk tot de dichtstbijzijnde gevel. Er is geen eenduidige minimale afstand van woningen ten opzichte van de grens van het zonnepark. Wel moet rekening worden gehouden met de plaats van technische installaties. Deze komen op ten minste 30 meter afstand van bestaande woningen. Steenergie wil aandacht besteden aan een goede (landschappelijke) inpassing waarbij rekening gehouden wordt met (wensen voor geen of beperkt) uitzicht op het zonnepark vanuit woningen in de omgeving van het zonnepark. De wensen van omwonenden verneemt Steenergie graag.

De bestemming is dan (weer) landbouwgrond. Om de bestemming natuur daaraan te geven moet t.z.t. het bestemmingsplan worden gewijzigd. Dat is nu in ieder geval niet aan de orde en niet de verwachting.

Het gebied heeft na de vergunning een dubbele bestemming voor 25 jaar: zonnepark en agrarisch. Wanneer het zonnepark weg is, blijft de agrarische bestemming in het gebied. Dat is dan weer het normale gebruik. Het is mogelijk dat dan de bodemkwaliteit wordt onderzocht en waar nodig deze wordt hersteld om het als landbouwgrond weer goed in gebruik te nemen. Dit is wel ver in de toekomst dus daarover kunnen we op dit moment nog geen uitspraken doen.

Overeenkomsten worden aangegaan voor een periode van 25 jaar. De vergunning bij de gemeente Steenwijkerland wordt (ook) aangevraagd voor 25 jaar en het zonnepark is tijdelijk. Daarna wordt het zonnepark ontmanteld en opgeruimd en krijgt het terrein de oude bestemming (agrarisch) en gebruik terug. Met de gemeente worden afspraken vastgelegd dat er (jaarlijks) geld door Steenergie wordt gereserveerd voor het opruimen van het zonnepark aan het einde van de vergunningstermijn.

De oppervlakte die nodig is verschilt per project en is mede afhankelijk van kosten als netwerkaansluiting. Doorgaans geldt een oppervlakte van minimaal 3 ha aaneengesloten percelen. Sommige ontwikkelaars ontwikkelen percelen vanaf 10 ha aaneengesloten percelen. Er is geen maximum. Samen met de omwonenden en de inwoners kijken wij naar de beste invulling.

De huisnummers van de omwonenden zijn door ons in kaart gebracht. De omwonenden die daarom vragen sturen we een gedetailleerde kaart.

Steenergie heeft een projectorganisatie ingericht voor de uitwerking van het plan in Blokzijl. Elders op de website staan de contactgegevens van Steenergie en de projecten die onderhanden zijn bij elkaar.

Steenergie zal voor het zonnepark een omgevingsvergunning in afwijking van het bestemmingsplan aanvragen (tijdelijk). Er wordt gekozen voor het toevoegen van een dubbelbestemming. De oorspronkelijke enkelbestemming agrarisch blijft daarmee behouden en is aan het eind van de looptijd van het zonnepark weer de bestemming van het gebied.

De beoogde locatie wordt door een adviesbureau (Steenergie werkt samen met Eelerwoude) middels een locatiescan getoetst. Daarbij wordt o.a. rekening gehouden met de afstand tot woningen, grondeigenschappen, formaat, aanwezigheid van netaansluiting en het huidige gebruik van het perceel.

Landbouwgrond wordt mede ingezet voor grootschalige energieopwekking door zonneparken. Binnen de (beleids)regels zoals de zonneladder, voorwaarden voor inpassing en tijdelijke vergunningen (25 jaar) met dubbele bestemming is het mogelijk de landbouwgrond te gebruiken. Op lange termijn blijft de bestemming landbouwgrond en in de toekomst zorgen nieuwe vormen van energieopwekking er wellicht voor dat de zonneparken niet meer nodig zijn. Een duurzame samenleving met opwekken van duurzame energie doet Steenergie overigens juist ook voor de nieuwe generatie!

Het is niet zo dat Steenergie voor de vergunning moet kiezen tussen opwekking van duurzame energie of landbouw. De vergunning wordt gevraagd voor een dubbele bestemming van de percelen: agrarisch en zonnepark. Het is beide mogelijk omdat niet het gehele grondoppervlak van het plangebied wordt ingericht met zonnepanelen. Steenergie wil nog kijken hoe dit dubbele gebruik van de percelen voor de komende jaren kan worden uitgewerkt.

Dit kunnen (voormalige) landbouwgronden zijn, maar ook industrieterreinen of woonwijken die nog niet (volledig) zijn ontwikkeld. Steenergie heeft een plangebied op landbouwgronden en kijkt naar de mogelijkheden en landschappelijke inrichting. Alle percelen zijn vooraf getoetst om de haalbaarheid van het plan te bepalen.

Dat is nog niet bekend. Het plangebied is bekend en de invulling ervan wordt tijdens het ontwerp uitgewerkt. Steenergie gebruikt daarbij ook de reacties en feedback uit de online bijeenkomsten. Wanneer het ontwerp beschikbaar is, zal dat ook op de website worden vermeld (zie bijvoorbeeld project Blokzijl).

Een paar jaar geleden was er voor Steenergie in ieder geval nog geen plan voor dit gebied. Voordat we er echt mee aan de slag gaan, willen in een vroeg stadium van het proces in gesprek met de omgeving. Dat doen we dus vanaf eind januari. Het moment waarop dan een uitnodiging en informatie komt, kan vervelend en plotseling overkomen. Wij staan aan het begin van het proces.

Steenergie gaat voor het project in Blokzijl uit van het beleid en de kaart van de gemeente Steenwijkerland voor ruimte voor zonneparken (raadsbesluit mei 2019). Zonneparken kunnen op meerdere plekken in de gemeente worden gerealiseerd en ook in dit gebied bij Blokzijl. Daar voldoet dit gebied aan.

Steenergie heeft aan de hand van het beleid van de gemeente gekeken naar gebieden. Tevens zijn we betrokken geraakt bij initiatieven en gebieden waar projectontwikkelaars al actief waren. We hebben ervoor gekozen daarop aan te sluiten en te kijken hoe er lokaal voordeel te behalen is. En daardoor zijn er nu meer lokale grondeigenaren buiten de coöperatie om die meedoen in de lokale lusten. Het profijt komt op meer plaatsen binnen de lokale gemeenschap terecht en dat vinden we belangrijk.

We willen een zonnepark in de Bentpolder bij Vollenhove en in het gebied van de Uiterdijken bij Blokzijl. Elders op deze website is over deze projecten informatie en een kaart te vinden.

Invloed

Steenergie gaat in gesprek met omwonenden en inwoners en/of vertegenwoordigers daarvan om afspraken te maken hoe het lokale profijt kan worden ingezet.

Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO)

De Kwaliteitsimpuls zonnevelden vraagt, als aanvulling op de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO), aandacht voor een goede ruimtelijke inpassing van zonnevelden op drie niveaus: het omringende landschap, de directe omgeving en het zonneveld zelf.

De kwaliteitsimpuls zonnevelden draait om het in balans brengen van enerzijds de impact van het zonneveld op het landschap en de ecologie en anderzijds de maatregelen die getroffen worden om de impact te beperken. Hoe groter de impact op de omgeving, hoe meer er gecompenseerd moet worden met een extra investering in de ruimtelijke kwaliteit. De betekenis voor de omwonenden en inwoners is dat een zonnepark op een goede manier wordt ingepast in de omgeving.
De ‘Handreiking kwaliteitsimpuls zonnevelden’ heeft daarvoor een aantal ontwerpprincipes. In de projecten van Steenergie wordt hieraan aandacht besteed omdat wij er belang aan hechten onze eigen projecten lokaal goed vorm te geven.

Meer over Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO) is te lezen op de website van de provincie Overijssel (www.overijssel.nl/kgo) met voorbeelden van projecten op (www.buitenkansenoverijssel.nl/).

Lidmaatschap

Ja, word lid, hoe meer mensen lid worden hoe sterker wij staan en hoe meer lokale betrokkenheid er komt voor onze plannen. Alleen leden kunnen financieel participeren in de projecten van Steenergie, reden te meer om lid te worden.

Uitgangspunt is dat de coöperatie plannen uitwerkt en realiseert “door en voor Steenwijkerland” en het lidmaatschap is voor inwoners van de gemeente Steenwijkerland. Het bestuur beslist als een persoon woonachtig buiten onze gemeente lid wil worden en maakt eventueel een uitzondering op dit uitgangspunt. Dit is opgenomen in het huishoudelijk reglement.

Door het lidmaatschap van de coöperatie kan deelgenomen worden aan de algemene ledenvergaderingen. Zie ook de antwoorden op vragen hiervoor.

Door lid te zijn beslist u mee in de coöperatie en geeft u aan dat er binnen de lokale bevolking draagvlak is voor de coöperatie Steenergie. De coöperatie is bezig vergunningen aan te vragen bij de gemeente Steenwijkerland voor duurzame energie projecten. Met (veel) leden staan we sterker bij diverse partijen. Ook geeft lidmaatschap u het recht om te participeren in projecten. Daarnaast kan u vanuit een lidmaatschap meedenken over waar we gelden uit het duurzaamheidsfonds aan gaan besteden.

U kunt zich aanmelden op de website van Steenergie. Nadat u zich heeft aangemeld krijgt u van ons een bevestiging.

Iedereen die een sociaal maatschappelijke of economische binding heeft met de gemeente Steenwijkerland kan na openstelling van de inschrijving lid worden. Dat betekent dat u woont in Steenwijkerland of een bedrijf voert in Steenwijkerland. Uitzonderingen kunnen bij het bestuur met een gemotiveerd verzoek worden aangevraagd.

U wilt de ontwikkeling voor duurzame energieopwekking binnen onze gemeente ondersteunen. U wilt op de hoogte gehouden worden van de plannen en projecten van onze coöperatie. U wilt ook met ons de regie houden op duurzaamheidsplannen die er voor gaan zorgen dat het profijt binnen de lokale gemeenschap terecht komt (hier de lasten dan ook hier de lusten). U krijgt een ledenstem in coöperatiebeslissingen. Een lidmaatschap geeft u de mogelijkheid op financiële participatie in toekomstige projecten.

Natuurwaarden

De ontwikkeling van zonnepanelen staat niet stil. De zonnepanelen nemen veel zon op en kaatsen weinig terug. Ook door een speciale coating op de zonnepanelen aan te brengen wordt voorkomen dat er veel terug schittert. Steenergie wil niet dat omwonenden last hebben van schittering. Daarom wordt er met het ontwerp van het zonnepark rekening gehouden met eventuele schittering.

Wij denken niet dat de zonnepanelen na 25 jaar een probleem voor de omgeving vormen. Deze kunnen veilig worden opgeruimd. Bij andere antwoorden over de tijdelijke vergunningstermijn van het park hebben we hier meer over vermeld.

Wij horen als reactie regelmatig dat er zorgen zijn voor de flora, fauna en de waterhuishouding in het gebied. De effecten van het zonnepark op de natuur worden door een adviesbureau onderzocht en in kaart gebracht. Het is mogelijk dat er aanvullende maatregelen nodig zijn bij het zonnepark om een goede ruimtelijke onderbouwing bij de aanvraag van de vergunning op te stellen. We willen zo min mogelijk overlast bij omwonenden maar ook voor de natuur.

In de zonneparken worden panelen gebruikt van hoogwaardige kwaliteit die gemaakt zijn van silicium (glas). Er zijn geen schadelijke stoffen in de panelen verwerkt die in de bodem kunnen spoelen bij regen. Er wordt budget gereserveerd voor het opruimen van het park aan het einde van de levensduur. Steenergie zal te zijner tijd zorgen voor goede en milieuvriendelijke verwerking van bekabeling, transformatoren, zonnepanelen en omvormers. Als ze niet meer gebruikt kunnen worden, worden ze gerecycled. Steenergie is verplicht de bodem in oorspronkelijke staat terug te brengen. Er zal daarvoor ook bodemonderzoek gedaan worden.

Zonnepanelen bedekken de ondergrond waardoor er minder licht op de bodem valt. Door minder licht zullen planten minder groeien en zal een andere vegetatie ontstaan en zal het organische stofgehalte kunnen veranderen. De opstelling van de zonnepanelen heeft hier wel invloed op. In een zuid-opstelling is over het algemeen een minder groot aandeel van de bodem bedekt dan in een oost-west opstelling.

Zonnepanelen bedekken de ondergrond waardoor er onder de panelen minder licht op de bodem valt. Door minder licht onder de panelen zal een andere vegetatie ontstaan. Dat is op de percelen naast de panelen niet het geval. Er wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar effecten op biodiversiteit en dat volgen we en daarover laten we ons ook adviseren bij het uitwerken van het ontwerp.

Steenergie heeft de ambitie om naast het opwekken van duurzame energie ook natuurwaarde bij de zonneparken te creëren. Er wordt onderzoek in het gebied gedaan door een ecoloog en een landschapsarchitect. Ecologen onderzoeken of er bij de bouw van het zonnepark beschermde planten, dieren of gebieden aangetast worden. Daarnaast wordt er gekeken hoe een zonnepark de biodiversiteit kan verhogen en inheemse fauna kan terugbrengen door middel van de inrichting van het zonnepark, het gebruik van groenstroken en planten en het groenbeheer.

Bij de keuze van het plangebied en het ontwerp van het zonnepark wordt rekening gehouden met het beleid van de gemeente Steenwijkerland en de provincie Overijssel. Het karakter van het gebied en hoe het zonnepark daarin passend is, wordt besproken met de landschapsarchitect. Deze zal ons adviseren over de maatregelen die nodig zijn voor een goede inpassing in het gebied en aansluiting bij het karakter van het gebied. Dit stemmen we ook af met de gemeente en de provincie en komt in het latere ontwerp tot uitdrukking.

Steenergie gaat zeker naar de inpassing in het landschap kijken. We zullen daarbij ook rekening houden met het zicht op Blokzijl vanuit de westelijke richting. We hebben daarvoor ook al suggesties gekregen van inwoners die we graag betrekken bij de uitwerking van het plan.

Of deze ontheffing nodig is wordt bij de voorbereiding van de vergunningsaanvraag uitgewerkt. Steenergie laat zich adviseren door een adviesbureau die ervaring heeft met projecten voor een zonnepark. Een eventuele ontheffing WNB wordt aangevraagd bij de provincie Overijssel.

Omgeving en omwonenden

Toepassing van zonne-energie heeft nagenoeg geen effecten op de gezondheid. Het veroorzaakt geen luchtverontreiniging of geluid. De omvormers die de door het zonnepaneel geleverde gelijkstroom omzetten in een wisselstroom genereren weliswaar elektromagnetische veld (EMV), maar de veldsterkte waaraan met kan worden blootgesteld ligt onder de door de overheid gehanteerde blootstellingslimiet. Omdat mensen gewoonlijk niet langdurig bij de omvormer verblijven, zal de feitelijke blootstelling zeer laag zijn.

Bron: Klimaatakkoord: Effecten van nieuwe energiebronnen op de gezondheid en veiligheid in Nederland. RIVM Rapport 2021-0054

Een paar jaar geleden was er voor Steenergie in ieder geval nog geen plan voor dit gebied. Voordat we er echt mee aan de slag gaan, willen in een vroeg stadium van het proces in gesprek met de omgeving. Dat doen we dus vanaf eind januari. Het moment waarop dan een uitnodiging en informatie komt, kan vervelend en plotseling overkomen. Wij staan aan het begin van het proces.

Een trafostation geeft geluid af en elektromagnetische straling kan eveneens voorkomen. Wij willen de overlast voor omwonenden zoveel mogelijk beperken en zullen bij de inrichting van het zonnepark hier mee rekening houden. Het effect van elektromagnetische straling is gezien de ligging van zonnepark nihil. Weerkaatsing van licht op de zonnepanelen is gezien de hoek van plaatsing niet aan de orde en wordt de weerkaatsing van geluid opgevangen door begroeiing rondom het terrein.
Op de site van Sunvest.nl is over elektromagnetische straling het volgende te lezen:

Hertz: In de term ‘elektromagnetisch veld’ herken je de woorden ‘elektrisch’ en ‘magnetisch’. Dit betekent dat overal waar elektriciteit aanwezig is je een elektrisch veld zult aantreffen. Stroomt die elektriciteit vervolgens ook nog dan is er sprake van een (wisselend) magneetveld. Hoe vaak zo’n veld per seconde van richting en sterkte wisselt, bepaalt de frequentie van de ‘straling’. Dit kan uiteenlopen van heel laag tot heel hoog en wordt uitgedrukt in Hertz (Hz).

Frequenties: Ligt die frequentie op 0 Hz dan spreek je over statische velden. Een bekend statisch elektrisch veld komt voor bij onweer, maar de bovenleidingen van treinen veroorzaken het ook. Frequenties tot maximaal 10.000 Hz (10 kilohertz) noem je Extreem Laag Frequente velden (ELF). Hier vallen zonnepanelen onder, net als het elektriciteitsnet in huis. Bij ELF-velden zijn het magnetisch en elektrisch veld niet aan elkaar gekoppeld en kan het elektrische veld niet door muren of stroomkabels heen. Het laagfrequente magneetveld kan dit juist wel en de sterkte druk je uit in tesla (μT) of microtesla. Ná de ELF-velden kom je de Radiofrequente velden (RF) tegen, met een maximum van 300 gigahertz. Hieronder rekenen we apparaten als de magnetron, radio en mobiele telefoon. Elektromagnetische velden met nog hogere frequenties zijn infrarood licht, het zichtbare licht, ultraviolet licht en de zeer schadelijke straling zoals radioactieve stoffen of röntgenapparatuur.

Omvormers: Duidelijk mag zijn dat de ‘straling’ van zonnepanelen niet hoger is dan veel apparaten in huis. Maar zit er geen verschil tussen een paar panelen op je dak of een groot zonnepark in de buurt? Nee, want alle de elektromagnetisch velden die ontstaan, blijven een zeer lage frequentie houden. Dat komt omdat dat zonnepanelen op gelijkstroom werken en zulke apparaten stralen niet of nauwelijks. Wel heb je omvormers nodig om die laagspanning van zonnepanelen geschikt te maken voor het stopcontact.

Steenergie wil nog nagaan in hoeverre GVO’s beschikbaar te stellen zijn aan lokale ondernemers (verhandelen/verdelen). Dit kan onderdeel zijn van onze lokale aanpak. Als er ideeën zijn van lokale bedrijven gaat Steenergie daar graag het gesprek mee aan.

Het klopt dat de percelen die gebruikt worden voor het zonnepark niet beschikbaar zijn voor agrarische bedrijven. Het plangebied krijgt een dubbelbestemming (zonnepark en agrarisch) en we willen deze dubbelbestemming blijven gebruiken bijvoorbeeld door beweiding van schapen. Dat zal nog worden uitgezocht op haalbaarheid en of er animo voor is.

De termijn voor het gebruik door het zonnepark is tijdelijk, hoewel we snappen dat de toegestane maximale periode van 25 jaar heel lang vooruit ligt.

Steenergie ruilt gronden die nodig zijn voor het zonnepark in Blokzijl met agrariërs zodat de ontwikkelkansen voor hen niet beperkt zijn. Steenergie heeft de gronden voor het zonnepark in eigendom, zodat de opbrengsten naar de omgeving kunnen en de lasten en lusten samen en lokaal verdeeld worden. In Blokzijl gaat er geen vergoeding uit het zonnepark naar grondeigenaren.

We gaan zeker met deze suggestie aan de slag. We hebben met meer coöperaties in Overijssel contact en willen dit idee daar bespreken.

Er is nog geen calamiteitenfonds. Zoals we eerder beantwoord hebben bij de vraag over verzekeringen gaat de coöperatie zich hier nog op oriënteren. Een calamiteitenfonds is een goede suggestie.

Steenergie zal voor de exploitatie van het zonnepark een verzekering afsluiten. Naar aanleiding van geuite zorgen en gestelde vragen tijdens een bijeenkomst in Blokzijl over vergoeding van eventuele schade in de omgeving zullen we ons hier specifiek op oriënteren als het om verzekeringen gaat.

In het geval dat de zonnepanelen schade toebrengen aan uw eigendom, is Steenergie verplicht om de schade te herstellen. Steenergie sluit een verzekering af voor het zonnepark.

Op dit moment is een verzekering nog niet afgesloten. Nadat de gemeente een vergunning heeft verleend komt ook de financiering van het zonnepark aan de orde. Daarvoor is het nodig de risico’s bij de exploitatie goed in kaart te brengen en de verzekeringen daarvoor komen dan aan de beurt. We zullen tegen die tijd de informatie daarover op de site delen. Natuurlijk is brand en andere calamiteiten daarbij een grote zorg.

Of dat een fonds is en hoe dat er uit gaat zien is nu nog niet bekend. De opbrengsten van het zonnepark wil Steenergie voor lokale doelen (laten) inzetten. In Blokzijl worden ideeën opgehaald via een enquête bij inwoners. Deze enquête is via de website in te vullen tot 4 april 2021.

De coöperatie vermeld op de website de informatie over het te realiseren zonnepark. U kunt altijd via onze website vragen stellen op het aangegeven e-mailadres. We streven ernaar u zo snel mogelijk daarop een antwoord te geven.

Steenergie weet dat planschade een van de consequenties is bij een verleende vergunning. Omwonenden die daarvoor in aanmerking komen, kunnen daar een beroep op doen. Wij streven er echter naar om met alle bewoners op een goede manier eruit te komen en dat planschade regeling niet nodig is. In praktijk is een planschade regeling niet interessant voor een omwonende. Uiteraard is het een keuze van een omwonende om planschade te claimen.

Dat is moeilijk zo te zeggen en verschilt per locatie. Het is onder andere afhankelijk van de afstand tot en het zicht op het zonnepark. Omwonenden zijn bang voor een waardedaling van hun huis. Hoewel de zonneparken nog te jong zijn om hier conclusies over te trekken, zijn er indicaties dat deze zorgen niet ongegrond zijn. Onderzoek van de UvA en VU laat zien dat er aanwijzingen zijn die duiden op een lichte waardedaling. We gaan met deze zorg zorgvuldig om en zullen omwonenden informeren hoe coöperatie Steenergie hiermee omgaat.

Dat is verschillend per project. Daar is geen standaard vast bedrag voor te noemen. De omvang van het zonnepark, de opbrengst (stroom en €), de hoogte van de subsidie SDE++ en de kosten van de voorbereiding/ontwikkeling en realisatie zijn bepalend wat een zonnepark oplevert en wat daarvan vervolgens beschikbaar is voor de omgeving.
De gemeente Steenwijkerland stelt een minimale eis (bedrag per opgewekte stroom) die aan een omgevingsfonds beschikbaar moet worden gesteld. Steenergie streeft ernaar om ruim boven deze minimale eis uit te komen. Dit is afhankelijk van de hiervoor genoemde factoren. Steenergie beoogt met de lokale zonneparken dat de lusten ook lokaal terecht komen. Naarmate er meer is uitgewerkt en bekend is, zal Steenergie daarover communiceren naar de omgeving.

Steenergie gaat in gesprek met alle omwonenden bij het plangebied. Of een omwonende een perceel land in het gebied heeft is daarbij niet relevant om in gesprek te zijn over het zonnepark en de (landschappelijke) inpassing en andere onderwerpen.

Wat ‘lokaal’ is kan van project tot project verschillen. Juridisch gezien worden omwonenden binnen een omtrek van 250 meter als belanghebbende gezien. Er is onderscheid tussen direct omwonenden en indirect omwonenden en belanghebbenden. Steenergie wil in ieder geval in gesprek met de omwonenden in de directe omgeving van het zonnepark en inwoners van de nabijgelegen kernen bepalen wie als omgeving gezien moeten worden. Voorop staat voor Steenergie dat de lusten van een lokaal zonnepark ook lokaal komen te landen. Op welke manier dat is bepalen we graag in overleg.

Participatieproces - communicatie

Of iemand zich gehoord of niet gehoord voelt is een persoonlijke beleving. Wat betreft de communicatie doen wij onze uiterste best zo vroeg en volledig mogelijk belanghebbenden van informatie te voorzien en met hen te communiceren. Op deze website wordt regelmatig actuele informatie gepubliceerd. We zijn en blijven wat ons betreft in gesprek met omwonenden, inwoners van de gemeente, grondeigenaren en andere belanghebbenden.

Steenergie heeft het participatieproces en een communicatieplan beschreven. Dat is ons uitgangspunt bij de uitvoering van het project. We zijn ons daarentegen ook bewust dat we het niet iedereen naar de zin kunnen maken. Ondanks dat willen we een constructieve dialoog voeren met iedere belanghebbende met respect voor elkaars mening.

Met het bestuur kan contact opgenomen worden. Bijvoorbeeld via onze mail: info@steenergie.com. Als het een vraag is voor een van de projecten zal er vanuit de projectorganisatie een reactie komen.

De website proberen we ook up to date te houden met alle vragen die binnenkomen en de bijbehorende antwoorden. En als uw vraag er niet bijstaat, vernemen we die graag! Dat kan bijvoorbeeld via onze mail: info@steenergie.com.
Als het een vraag is voor een van de projecten zal er vanuit de projectorganisatie een reactie komen. Uw vraag geeft dan ook informatie voor andere belangstellenden.

Projecten en planningen

Steenergie heeft de voorkeur voor een eigen plan en project onder eigen regie. Waar nodig zullen we de samenwerking met een projectontwikkelaar niet uit de weg gaan, mits dit leidt tot een aantrekkelijk project in Steenwijkerland.

Waar dat kan, heeft dat de voorkeur van Steenergie. Voor sommige specialistische kennis zullen we buiten de gemeente moeten kijken.

We streven ernaar dat het park gebouwd wordt in 2023 en dat het dan klaar is voor het opwekken van duurzame energie.

Wij hebben niet een harde einddatum. Voor de opbrengst en dus de omgeving helpt het dat we mee kunnen doen aan de SDE aanvraag in het najaar. Dan moeten we wel een vergunning hebben. SDE subsidies lopen elk jaar terug. Als de SDE vervolgens is toegekend, volgt de financiering van het project. Als dat gereed is, kan de bouw starten. Deze projecten hebben meestal een doorlooptijd van een paar jaar.

Reglement

Er is sprake van uitgesloten aansprakelijkheid (UA).

Als iemand lid is dan kan diegene inzage krijgen in de statuten en het huishoudelijke reglement.

Windmolens

Door Steenergie zijn er wel ideeën voor plaatsing van windmolens in de gemeente. De gemeente kent de ambities van Steenergie voor het opwekken van windenergie. De gemeenteraad heeft op dit moment echter alleen beleid geformuleerd voor zon op dak en zon op land. Voor windmolens zijn er nog geen projecten.

De coöperatie heeft nog geen locatie op het oog voor een windpark, behalve dan dat het binnen de gemeentegrenzen van Steenwijkerland een windpark wil om stroom voor onze eigen gemeente op te wekken. Hoeveel dat er moeten zijn is ook nog niet bedacht.

Zonnepanelen

Een zonnepark bestaat uit zonnepanelen, transformatoren, en omvormers van hoogwaardige kwaliteit. Hierdoor is de straling van zonnepanelen niet hoger dan van veel elektronische apparaten in huis. Alle transformatoren en omvormers worden op geruime afstand geplaatst van woningen en gevoelige objecten waardoor de elektromagnetische velden van zonneparken ruim onder de blootstellingslimiet van de overheid blijven. Hierdoor is er geen stralingseffect. Meer informatie over straling van zonneparken en de effecten hiervan op de gezondheid kunt u bijvoorbeeld terugvinden in het volgende nieuwsartikelen:

https://www.kennisplatform.nl/elektromagnetische-velden-en-gezondheid/

https://www.kennisplatform.nl/hoe-sterk-zijn-elektromagnetische-velden-van-zonnepanelen/

De zonnepanelen die gebruikt worden in de zonneparken produceren geen geluid. De transformatoren en omvormers kunnen alleen iets geluid produceren als de zon schijnt en de opgewekte energie omgezet wordt naar elektriciteit. Daarnaast worden de transformatoren en omvormers op dermate afstand van woningen en andere gevoelige objecten geplaatst zodat deze hier nooit hoorbaar zijn.

Steenergie gebruikt zonnepanelen die gemaakt zijn van silicium. Silicium is niet giftig en volledig te recyclen. Er zijn zonnepanelen op de markt die gevaarlijke chemische stoffen zoals cadmium kunnen bevatten. Steenergie zal bij de leverancier eisen stellen aan het soort panelen dat wordt gebruikt. Gezien de prestaties en betrouwbaarheid wordt maar het gebruik van silicium zonnepanelen aanbevolen.

De hoogte van de panelen zijn per project verschillend. Onder andere de landschappelijke inpassing, de oriëntatie van de opstelling (oost, west of zuid) zijn van invloed op de hoogte. In het ontwerp wordt de hoogte van het zonnepark uitgewerkt. Daarover zullen we ook in gesprek gaan met de direct omwonenden met zicht op het zonnepark.

In Nederland is dit effect nog niet onderzocht. Studies uit het buitenland laten zien dat er boven de zonnepanelen een hogere omgevingstemperatuur waar te nemen valt (’s nachts) dan nabij het zonneveld. Deze studies zijn uitgevoerd in een omgeving zonder enige beplanting (woestijn). Modelstudies laten echter ook zien dat dit effect beperkt is doordat de panelen snel afkoelen en dat dit sterk afhangt van de omgeving.

Niemand heeft baat bij hinderlijke, laat staan gevaarlijke reflecties van een nieuw zonnepark. Begrijpelijk dus ook dat dit een punt van zorg is voor omwonenden of automobilisten. Krijgen zij straks last van de reflectie van het zonlicht? In theorie kan dat wel, maar gelukkig is dat probleem bij moderne zonnepanelen zeer beperkt. Om de schittering tegen te gaan, krijgen de panelen een speciale coating door het glas te zandstralen. Deze behandeling vermindert reflectie en verhoogt zelfs de opbrengst doordat het zonlicht optimaal geabsorbeerd kan worden. Strikt genomen is juist dat ook wat een zonnepaneel moet doen: licht opnemen in plaats van weerkaatsen.

Er bestaan overigens verschillende soorten van reflectie, waaronder de weerkaatsing van direct zonlicht (glinstering) en de algemene weerkaatsing van de hemellucht (schittering). Om dit tot een minimum te beperken liggen de panelen altijd zo vlak mogelijk. Wat verder helpt, is de manier van inrichten van zonneparken. Samen met een landschapsarchitect zoekt Steenergie naar een goede inpassing in het landschap en houden we rekening met zo weinig mogelijk overlast voor omwonenden.

Bij een vergelijk van de reflectie van bijvoorbeeld glas of staal met zonnepanelen dan valt op dat de intensiteit bij dat laatste veel lager is. Die conclusie trok de universiteit van Minnesota na een onderzoek met diverse type zonnepanelen. Ook toonde de studie aan dat panelen zelfs minder licht reflecteren dan vlak natuurwater. Wij zullen bij de aanvraag voor een vergunning aantonen dat de reflectie zeer beperkt zal blijven. Onder andere door de anti-reflectiecoating, de vlakke ligging van de panelen en waar nodig het zicht er op wegnemen.

Dat is nu nog niet bekend. Zonnepanelen zijn er in verschillende uitvoeringen en worden door verschillende leveranciers aangeboden. De aanbesteding komt pas in een later moment in het project. Als coöperatie vinden we de mening van omwonenden over het uiterlijk en het aanzicht belangrijk. Dit willen we betrekken bij het programma van eisen.

Daarover is op dit moment nog niets bekend. Hiervoor zullen wij een uitvraag doen naar bedrijven die hiervoor een goede prijs en kwaliteit kunnen bieden. We weten dat er in Steenwijkerland ook aannemers- en installatiebedrijven zijn die hun expertise kunnen inzetten.

Zonnepark - Algemeen

Dit wordt op een later moment door Steenergie uitgewerkt. We zijn nu met de voorbereidingen bezig voor de vergunning van de zonneparken. Wat wel bekend is, is dat de zonnepanelen een minimum aan onderhoud vereisen, dus er is geen vast personeel ter plaatse nodig. Periodiek zal een algemene onderhoudscontrole op de locatie worden uitgevoerd.

Steenergie exploiteert het zonnepark. De opbrengsten van het zonnepark gaan onder andere naar inwoners en lokale bedrijven die financieel participeren in het zonnepark. Daarnaast gaan opbrengsten van het zonnepark naar een duurzaamheidsfonds waarover de leden van de coöperatie beslissen. De gemeente Steenwijkerland heeft ook eisen gesteld aan het toewijzen van opbrengsten van het zonnepark aan de lokale omgeving. Aan die voorwaarden wil Steenergie zeker voldoen.

Door de steeds verder afnemende subsidie SDE++ en de voorwaarden voor landschappelijke inpassing, maximaal 80% benutten van plangebied voor zonnepanelen en de bijdrage aan de KGO is de tijd van buitensporige verdienpotentie wel voorbij. Steenergie wil door de plannen een bijdrage leveren aan de energietransitie in Steenwijkerland en daarbij kiest Steenergie voor een goede balans tussen lasten en lusten en de inzet van opbrengsten voor lokale doeleinden.

Op dit moment is het nog te vroeg om daarover een antwoord te geven. De contractering van energiemaatschappijen wordt pas gestart nadat de vergunning verleend is.

Wij kunnen niet in de toekomst kijken. We gaan uit van een bepaald rendement over de periode van het zonnepark (25 jaar). Als eerder blijkt dat er betere en meer rendabeler technieken voor handen zijn, zullen we daar zeker naar gaan kijken. Een meer rendabeler zonnepark betekent namelijk ook meer lokaal profijt en daar doen we dit voor.

Systemen hebben inmiddels zo’n kwaliteit dat ze minimaal 25 jaar meegaan. Steenergie vraagt ‘tijdelijke’ vergunningen van 25 jaar bij Steenwijkerland voor het zonnepark. Daarna zal Steenergie alle zonnepanelen en infrastructuur ontmantelen en alles in de oorspronkelijke staat terugbrengen.

Wij verwachten niet dat dit op korte termijn het geval is. Ondertussen wil Steenergie een bijdrage leveren aan het verduurzamen van onze energie met de doelstelling ook de lusten lokaal binnen de gemeente Steenwijkerland te houden. Als er nieuwe vormen van energie beschikbaar komen, zal naar verwachting ook het landelijke klimaatbeleid daar rekening mee gaan houden en krijgen we daar via de Regionale Energiestrategie mee te maken.

Er zijn op de projectbijeenkomsten suggesties gedaan voor andere manieren om energie op te wekken. Steenergie juicht nieuwe ideeën van harte toe en zal aangedragen ideeën onderzoeken op haalbaarheid voor de coöperatie. De onderhanden projecten voor zon staan daar los van en worden voor elk plangebied uitgewerkt.

Wij kijken wat er mogelijk is in een gebied. Daar betrekken we ook de omgeving bij. Een zonneveld moet ook aan verschillende (beleids)regels van de provincie en de gemeente voldoen. Waar het kan streven we naar een slim en efficiënt ruimte gebruik voor een zonnepark. We zoeken naar een goede balans in maximaal lokaal profijt en een goede (landschappelijke) inpassing.

In de gemeente Steenwijkerland is beleid voor zowel zon op dak als ook zon op land. Zie ook het antwoord op de vraag over de zonneladder. De zonneladder geeft een voorkeursvolgorde aan en deze is niet volgtijdelijk. De voorkeursvolgorde van de zonneladder heeft Steenergie overigens ook: Steenergie juicht het toe wanneer inwoners en bedrijven van Steenwijkerland kiezen voor zon op hun dak en zo duurzame stroom opwekken. Onze keuze voor het plan voor zon op land is omdat we deze ontwikkelingen willen realiseren én de opbrengsten lokaal blijven, binnen onze gemeente: ‘lasten en lusten lokaal’.

In het antwoord bij de vraag over de zonneladder gaan we uitgebreid in op het beleid van Steenwijkerland. Er is in de gemeente Steenwijkerland aandacht voor zowel zon op dak als ook zon op land. De op daken opgewekte duurzame stroom is niet genoeg en daarmee zijn er dus ook niet voldoende andere alternatieven om geen zonneparken te hoeven te realiseren. Deze opgewekte stroom is ook nodig. Zon op dak is technisch ook niet altijd mogelijk op elk dak, soms kan het dak het niet dragen, is het pand niet goed gesitueerd ten opzichte van de zon of betreft het pand een monument. Ook is grootschalige opwek van zon op dak soms een probleem voor teruglevering (capaciteit) op het netwerk.

Steenergie juicht het overigens toe wanneer inwoners van Steenwijkerland er zelf voor kiezen hun dak voor eigen zonnepanelen te gebruiken en zo ook hun eigen stroom op te wekken (en of te salderen). Ideeën voor zon op dak (woningen of bedrijven) en parkeerplaatsen vraagt om samenwerking met de eigenaar van het dak of parkeerplaats. Als er op termijn leden van Steenergie plannen willen uitwerken, leveren dergelijke ideeën eveneens een bijdrage aan de energietransitie.

De provincie Overijssel gaat in de handreiking voor zonnevelden in op de toepassing van de zonneladder. De zonneladder geeft een voorkeursvolgorde aan en deze is niet volgtijdelijk. De intentie van de zonneladder is om zowel op daken als in het vrije veld zonnepanelen mogelijk te maken. Waarbij de voorkeur en stimulans ligt op het zoveel mogelijk benutten van daken, bouwvlakken, bedrijfsterreinen, infrastructurele voorzieningen, erven en lokale initiatieven met kleine velden in stads- en dorpsranden. Ook met een stevige inzet op deze locaties worden de klimaatdoelen niet gehaald en zijn velden in het agrarisch gebied onvermijdelijk (bron: handreiking zonnevelden, 21 april 2020, provincie Overijssel).

Er is in de gemeente Steenwijkerland aandacht voor zowel zon op dak als ook zon op land. De op daken opgewekte duurzame stroom is niet genoeg. Daarvoor is ook ‘zon op land’ nodig. In de gemeente Steenwijkerland  wordt er op daken ongeveer voor 10 ha elektriciteit duurzaam opgewekt (zie notitie Beleid zonnepanelen op land, mei 2019). Naar verwachting ligt echter het reële bod voor de RES rond de 200 ha zonnepanelen op dak/land, omdat dit bod gerelateerd is aan het totale elektriciteitsverbruik van 617TJ. De gemeente heeft daarom de kwantitatieve opgave zonnepanelen op land vastgesteld op 125 ha (in combinatie met 25 ha nog te realiseren zonnepanelen op dak). Verwachting is dat daarmee op relatief korte termijn een groot deel van elektriciteitsgebruik duurzaam op te wekken is.

Onderdeel van het beleid zonnepanelen op land is een keuze voor een aantal gebieden in Steenwijkerland waar dit mogelijk is. In het beleid zijn ook randvoorwaarden opgenomen, zoals de tijdelijkheid van het initiatief en ‘lasten en lusten lokaal’.

Steenergie houdt rekening met de zonneladder en volgt het beleid dat provincie en gemeente hanteren (zie voorgaande vraag). Steenergie wil zich ook inspannen voor zon op dak bij de nabijgelegen bedrijven in Blokzijl.

In het “beleid zonnepanelen op land” van de gemeente Steenwijkerland over dit onderwerp is het volgende aangegeven:

Om onze doelstellingen op het gebied van duurzaamheid te realiseren is het noodzakelijk om, naast de al bestaande mogelijkheid van realisatie zonnepanelen op dak, ruimte te bieden aan zonnepanelen op land. De energietransitie en daarbinnen specifiek het grootschalig opwekken van hernieuwbare energie vraagt ook om het toepassen van zonnepanelen op land. Daarnaast stimuleren we graag het realiseren van zon op daken. Vanuit de gemeente is het beleid ook gericht op het realiseren van zon op dak, maar dat is niet voldoende om te voldoen aan de energiedoelstellingen. Steenergie heeft op dit moment een project voor een zonnepark op land onder handen en zal zeker in de toekomst ook willen meewerken aan het realiseren van zon op dak. Als er eigenaren van (grote) daken interesse hebben een plan uit te werken, vernemen we dat graag.

Dit is niet van tevoren in beton gegoten. We hebben de mogelijkheid om grond te gebruiken en gaan samen met de omwonenden in overleg hoe groot het plangebied eruit komt te zien.

Een van de vragen/antwoorden hiervoor gaat in op de RES West-Overijssel (duurzame energie). De gemeente Steenwijkerland heeft als doel vastgesteld 125 ha voor zonnevelden. Zie ook eerdere antwoorden. Doel van de RES is om in 2030 een aanzienlijk deel aan duurzame energie op te wekken. Initiatiefnemers voor projecten zoals Steenergie geven uitvoering aan de plannen voor die bijdrage in 2030. De reeds vergunde zonneparken zijn niet voldoende voor het realiseren van de doelstellingen.
Het gaat er wat ons betreft nu niet om of er (meer) zonneparken komen, maar hoe de lokale bevolking er zo veel mogelijk zelf van kan profiteren. Voor dat laatste zetten we ons graag en enthousiast in. Daarom werken we aan een vergunning voor de twee zonneparken.

Deze vraag komt vaker naar voren bij zonneparken die gepland worden in open gebieden en dan beschouwd worden als horizonvervuiling. Dat geldt ook bij onze projecten voor zonneparken. Het landschap zal als gevolg van de energietransitie de komende jaren op veel meer plekken veranderen. Wij realiseren ons terdege dat het landschap in Steenwijkerland ook verandert en daarom gaan we in gesprek met de omwonenden en inwoners. Ideeën om daarvoor een goede landschappelijke inpassing of andere oplossingen voor te realiseren bespreken we graag. Wij koesteren ook het weidse uitzicht dat de gemeente op veel plekken kenmerkt. Daarom zijn we gedreven om dichtbij tot goede oplossingen te komen. Wij willen juist in onze gemeente door een lokaal initiatief en project het verschil maken: voor en door inwoners.

Steenergie zorgt voor landschappelijke inpassing volgens het beleid en de voorwaarden van de provincie en de gemeente. Ook geeft Steenergie uitvoering aan beleid voor de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO). Zie ook de antwoorden op vragen bij natuurwaarden en KGO.

Steenergie streeft naar projecten waarbij de opbrengst 100% bij de eigen inwoners en ondernemers in de eigen gemeente terecht komt. Dat is onze belangrijkste motivatie om ons voor de projecten in te zetten. De lusten en lasten komen bij elkaar in de kernen van onze gemeente. Een andere reden om ons in te zetten is de lokale energietransitie. De geproduceerde duurzame energie is een belangrijke bijdrage aan het energieneutraal worden van Steenwijkerland en het terugdringen van de hoeveelheid CO2. Het belang voor de coöperatie (bestuur en leden) is dat het profijt van het zonnepark komt bij een brede groep inwoners en ondernemers in de Steenwijkerland en met name dan ook het dorp of stad in de nabijheid van het zonnepark. Het profijt voor Steenergie wordt ingezet voor de doelstellingen van de coöperatie (duurzaamheid).

Het kan voorkomen dat we afspraken maken met een projectontwikkelaar (zie ook andere vragen en antwoorden). Onze voorkeur is om een zonnepark volledig zelf te ontwikkelen. En wanneer we met een projectontwikkelaar samenwerken, wil Steenergie de eindverantwoordelijkheid van het project. Daarmee kunnen we zelf beslissen over de deelnemende bedrijven voor de realisatie van het zonnepark. We zullen als het zover is een uitvraag doen naar bedrijven die hiervoor een goede prijs en kwaliteit kunnen bieden. We weten dat er in Steenwijkerland ook aannemers- en installatiebedrijven zijn die hun expertise kunnen en willen inzetten. Wij hebben goede contacten met de Business Club Steenwijkerland. Bij de aanleg van het zonnepark streven we naar zoveel mogelijk lokale bedrijvigheid. Dat draagt er ook toe bij dat het “ons zonnepark” is.

De doelstelling van 125 ha zon op land komt uit het beleid dat de gemeente Steenwijkerland in mei 2019 heeft vastgesteld. Dat is berekend op de stand van de techniek op dat moment. Uitgangspunt is de hoeveelheid opgewekte duurzame energie. In het beleid is het volgende aangegeven “een eerste fase te starten met een maximum van 406 TJ (125 hectare) aan zonnepanelen op land”. Het is dus niet minimaal 125 ha. Het is de maximale doelstelling van de gemeente waar nu aan wordt gewerkt en Steenergie een bijdrage aan levert met de projecten in Blokzijl en Vollenhove.

Steenergie werkt aan een vergunning voor de realisatie van twee zonneparken (Vollenhove en Blokzijl). Dit levert een bijdrage aan de doelen van de gemeente Steenwijkerland (125 ha zonneveld). Door onze projecten wordt deze doelstelling nog niet gehaald. We verwachten dat er nog meer zonneparken in de gemeente worden gerealiseerd de komende jaren en hopen ons daarvoor in te kunnen zetten voor maximaal lokale zeggenschap en profijt.

Wij kunnen niet garanderen dat er in de toekomst geen nieuwe doelstellingen vanuit de gemeente, het Rijk en de provincie komen, waardoor er nog meer zonneparken in Steenwijkerland komen. Als dat aan de orde is, is dat een nieuwe situatie waarover eerst de gemeente een besluit moet nemen.

De coöperatie Steenergie is verantwoordelijk. Zowel voor Blokzijl als ook voor Vollenhove is een projectorganisatie ingericht.

Steenergie is een coöperatie met wortels in Steenwijkerland. We laten het profijt op verschillende manieren in de gemeente terugkomen, zo zijn we 100% coöperatief. Soms is samenwerken met projectontwikkelaars onderdeel van het project, waarbij Steenergie voor minimaal 50% lokaal eigendom deelneemt in de ontwikkeling en exploitatie van een zonnepark.